به مرور زمان بازار ارزهای دیجیتال بسیار گسترش پیدا کردند و هر روز بر سرمایه‌گذاران این بازار افزوده شدند. برای یک سرمایه‌گذاری ایمن صرافی‌ها به‌عنوان پل ارتباطی بین کاربران و بازار ارزهای دیجیتال عمل می‌کنند تا کاربران ارزهای دیجیتال خود را خرید و فروش و یا معاوضه کنند. نقاط ضعف صرافی‌های متمرکز در مقابله با حملات سایبری و دیگر مشکلاتش باعث به‌ وجود آمدن صرافی‌ غیرمتمرکز شد که در حال حاضر روزبه‌روز کاربران بیشتری را جذب  این نوع صرافی می‌کند.

این صرافی‌های نسل جدیدی از جمله صرافی‌های رمزارزها هستند که تلاش می‌کنند با رفع مشکلات صرافی متمرکز به کاربران کمک کنند. همچنین صرافی‌های غیرمتمرکز یکی از بهترین انتخاب‌ها برای کاربران هستند.

صرافی غیرمتمرکز (Decentralized Exchange) چیست؟

صرافی غیرمتمرکز پلتفرمی است که کاربران بدون هیچ واسطه ارزهای دیجیتال را معامله می‌کنند. یک سرویس آنلاین همتا – به – همتا است که امکان معامله مستقیم بین دو کاربر را فراهم می‌کند.

صرافی‌های غیرمتمرکز Decentralized Exchanges  به قراردادهای هوشمند وابسته و مکانی برای خرید و فروش ارز به ‌صورت آنلاین است که به کاربران اجازه می‌دهد به کمک قراردادهای هوشمند، معاملاتی مستقیم از کیف پول خود انجام دهند و معامله‌گران بدون نیاز به شخص سوم سفارش‌های خود را ثبت ‌کنند.

این صرافی‌ها برنامه‌ای برپایه‌ی بلاک‌چین هستند که امکان داد و ستد رمزارزها بدون حضور واسطه را برای معامله‌گرها فراهم می‌کنند. در DEX ‌ها بر خلاف CEX ‌ها یا صرافی‌های متمرکز خبری از دفتر سفارش‌ نیست و معاملات با تطبیق ‌دادن سفارش‌های خرید و فروش معامله‌گرها انجام نمی‌شود.

صرافی‌های غیرمتمرکز نوعی مبادله رمزارز است که به شما این امکان را می‌دهد معاملات مستقیم ارز رمزنگاری شده، به ‌صورت آنلاین و بدون نیاز به‌ واسطه انجام شود.

بنابراین یک صرافی غیرمتمرکز (Decentralized Exchange) که به ‌اختصار DEX  نامیده می‌شود. کار کنترل، نگهداری و ذخیره‌سازی ارزها توسط کاربران انجام می‌گیرد و صرافی کنترلی بر روی دارایی‌های کاربران ندارد.

روش کار صرافی‌های غیرمتمرکز DEX

صرافی‌های غیرمتمرکز روی بلاک‌چین‌هایی ساخته شده‌اند که از قراردادهای هوشمند پشتیبانی می‌کنند. کاربران دارایی‌های دیجیتال خود را روی این قراردادهای هوشمند مبادله می‌کنند و برای هر تبادل یک کارمزد تراکنش و یک کارمزد معامله می‌پردازند.

در DEXها مجموعه‌ای از قراردادهای هوشمند مدیریت صرافی را بر عهده دارند و قیمت ارزهای دیجیتال را با استفاده از استخر نقدینگی تأمین می‌کنند. سرمایه‌گذارانی که از این صرافی‌ها استفاده می‌کنند دارایی خود را سرمایه‌گذاری کرده و در ازای آن سود دریافت می‌کنند.

به‌این‌ترتیب سرمایه‌گذار بابت سرمایه‌گذاری خود به سود می‌رسد و درعین‌ حال نقدینگی لازم برای انجام معاملات صرافی تأمین می‌شود.

برای هر جفت رمزارز معاملاتی که در صرافی‌های غیرمتمرکز معامله می‌گردند، یک استخر نقدینگی وجود دارد که آن‌ها در حقیقت قراردادهای هوشمندی هستند که تعادل میان این جفت رمزارزها را برقرار می‌کنند. همچنین قوانینی در ارتباط با واریز و برداشت در صرافی‌های غیرمتمرکز نوشته شده است.

برای آشنایی با رشته‌های دانشگاهی مرتبط با ارز دیجیتال روی لینک بزنید.

راهنمای گام به گام نحوه استفاده از صرافی‌های غیرمتمرکز (DEX)

صرافی‌های غیرمتمرکز (DEX) نوع جدیدی از پلتفرم‌های معاملاتی ارز دیجیتال هستند که به کاربران امکان می‌دهند بدون نیاز به واسطه به تبادل ارزهای دیجیتال بپردازند. این امر DEXها را به جایگزینی جذاب برای صرافی‌های متمرکز سنتی تبدیل می‌کند که اغلب با خطرات امنیتی، محدودیت‌های معاملاتی و الزامات KYC/AML دست و پنجه نرم می‌کنند.

اگرچه DEXها مزایای متعددی را ارائه می‌کنند، اما استفاده از آنها می‌تواند برای کاربران جدید کمی چالش‌برانگیز باشد. در این راهنمای جامع، ما شما را قدم به قدم در فرآیند استفاده از DEX راهنمایی می‌کنیم

انتخاب یک DEX مناسب

اولین قدم انتخاب یک DEX مناسب برای نیازهای شما است. عوامل متعددی را باید در نظر گرفت، از جمله:

پشتیبانی از ارزهای دیجیتال:

بررسی کنید که DEX از ارزهای دیجیتالی که می‌خواهید مبادله کنید پشتیبانی می‌کند یا خیر.

حجم معاملات:

DEXهای با حجم معاملات بالا نقدینگی بیشتری را ارائه می‌کنند، که می‌تواند منجر به لغزش کمتر و اجرای سریعتر معاملات شود.

کارمزدها:

DEXها ساختارهای کارمزدی متفاوتی دارند. قبل از استفاده از یک DEX، حتماً کارمزدهای آن را بررسی کنید.

رابط کاربری:

DEXها رابط‌های کاربری مختلفی دارند. DEXی را انتخاب کنید که استفاده از آن برای شما آسان باشد.

امنیت:

سابقه امنیتی DEX را بررسی کنید.

ایجاد کیف پول ارز دیجیتال

برای استفاده از DEX، به یک کیف پول ارز دیجیتال سازگار با آن نیاز دارید. انواع مختلفی از کیف پول‌های ارز دیجیتال وجود دارد، از جمله کیف پول‌های نرم‌افزاری، سخت‌افزاری و مبتنی بر وب.

اتصال کیف پول خود به DEX

پس از انتخاب DEX و کیف پول، باید کیف پول خود را به DEX متصل کنید. این فرآیند معمولاً شامل اسکن کد QR یا کپی و پیست کردن آدرس کیف پول شما در رابط DEX است.

انتخاب ارزهای دیجیتالی که می‌خواهید مبادله کنید

اکثر DEXها به شما امکان می‌دهند بین جفت‌های مختلف ارزهای دیجیتال معامله کنید. جفت ارزی که می‌خواهید مبادله کنید را انتخاب کنید.

ایجاد سفارش معامله

دو نوع اصلی سفارش معامله در DEXها وجود دارد: سفارشات بازار و سفارشات حد.

سفارشات بازار: سفارشات بازار با بهترین قیمت موجود در بازار اجرا می‌شوند.

سفارشات حد: سفارشات حد فقط در صورتی اجرا می‌شوند که قیمت به سطح معینی برسد یا از آن عبور کند.

نهایی کردن معامله

پس از ایجاد سفارش معامله، باید آن را تأیید کنید. DEX جزئیات معامله، از جمله قیمت، مبلغ و کارمزدها را به شما نشان می‌دهد. قبل از تأیید معامله، حتماً تمام اطلاعات را به دقت بررسی کنید.

روش انجام یک تراکنش در صرافی غیرمتمرکز

برای انجام یک تراکنش موفق در صرافی‌های غیرمتمرکز باید مراحل زیر را انجام داد که عبارت است از:

• متصل‌کردن کیف پول کاربر به صرافی
• ثبت سفارش‌های خریدوفروش
• خریدار یا فروشنده دیگر سفارشی مطابق با خواستهٔ معامله‌گر اول ثبت می‌کنند
• دارایی داخل قرارداد هوشمند وارد می‌شوند و بعد معامله انجام می‌شود و مبلغ به کیف خریدار و فروشنده واریز می‌شود.

انواع صرافی‌های نامتمرکز

در ادامه به معرفی سه نوع اصلی از صرافی‌های نامتمرکز DEX  خواهیم پرداخت.

• بازارساز خودکار (Automated market makers)

بازارسازان خودکار به خدمات مبتنی بر بلاک‌چین متکی هستند و اطلاعات را از صرافی‌ها برای تعیین قیمت دارایی‌های معامله ‌شده  با استفاده از اوراکل‌های ارز دیجیتال  ارائه می‌دهند.

• دفترچه‌های سفارش (Order books DEXs)

در صرافی‌های سفارش دفتری لیستی از سفارش‌ها خرید و فروش را برای دو توکن مانند BTC/USDT یکپارچه می‌کنند و تمامی سفارش‌ها بر اساس قیمت مرتب شده‌اند.

• جمع‌کننده نقدینگی (DEX aggregators)

مقدار نقدینگی لازم برای ثبت سفارش‌ها را از مسیر جمع‌آوری چندین پروتکل و از صرافی‌های مختلف غیرمتمرکز جمع‌آوری می‌کنند که کاربران را قادر می‌سازد تا به نقدینگی در چندین صرافی غیرمتمرکز در یک پلتفرم دسترسی داشته باشند.

بهترین صرافی‌های غیرمتمرکز

در بخش زیر تعدادی از بهترین صرافی‌های غیرمتمرکز را نام برده‌ایم:

• ‌صرافی بایننس دکس (Binance DEX)
• صرافی پنکیک سواپ (PancakeSwap)
• صرافی IDEX
• صرافی کرو فایننس Curve finance
• صرافی غیرمتمرکز نوبیتکس Nobitex
• صرافی غیرمتمرکز یونی‌سواپ Uniswap

برخی از مجموعه‌های اشاره شده، از صرافی‌های ارز دیجیتال مورد تأیید پلیس فتا هستند. برای آشنایی بیشتر با سایر این صرافی‌ها روی لینک کلیک کنید.

مزایای صرافی‌ DEX

صرافی‌های غیرمتمرکز دارای مزایایی هستند که به شرح زیر است:

• دارای اطمینان

همه افراد می‌توانند در لحظه و به ‌صورت شفاف، اطلاعات دست‌ کاری نشده مربوط به نحوه فعالیت صرافی و عملکرد آن در شرایط مختلف را مشاهده و بررسی کنند.

• کاربرد در کشورهای درحال‌توسعه

تراکنش‌های سریع و بی‌نام به کمک صرافی‌های غیرمتمرکز باعث محبوبیت این پلتفرم‌ها در کشورهای در حال ‌توسعه شده است. در برخی از این کشورها، زیرساخت بانکی قدرتمند وجود ندارد؛ اما به لطف صرافی‌های غیرمتمرکز، هرکسی با گوشی موبایل و اینترنت می‌تواند از خدمات آن استفاده کند.

• محافظت و امنیت

صرافی‌های غیرمتمرکز و قراردادهای هوشمند را می‌توان به ‌عنوان راهکاری برای مقابله با کلاهبرداری و تقلب نام برد. زمانی که قرارداد هوشمندی با شرایط اجرای مشخص بسته می‌شود، برای اجرا شدن آن طرفین معامله باید مطیع شرایط و قوانین پیاده شده باشند.

• مخفی ماندن اطلاعات

یک صرافی DEX برای انجام تراکنش‌ها و معاملات، فقط آدرس کیف پول کاربران را دریافت می‌کند و نیازی به ارائه اطلاعات شخصی نیست.

• استحکام

احتمال خراب‌شدن سیستم یک صرافی غیرمتمرکز ارز دیجیتال صفر است. این استحکام بالا در صرافی‌های DEX به‌خاطر غیرمتمرکز بودنشان است که بر خلاف صرافی‌های متمرکز، فعالیتشان به یک سرور محدود نمی‌شوند.

• عدم نیاز به احراز هویت

پیروی از قوانین مربوط به احراز هویت مشتریان و مبارزه با پول‌ شویی موضوع بسیار مهمی برای صرافی‌های متمرکز است. به دلایل نظارتی، افراد باید اغلب اسناد هویتی و اثبات آدرس محل سکونت ارائه دهند.

• عدم ریسک هک در صرافی غیرمتمرکز

در صرافی‌های غیرمتمرکز دیگر صرافی از دارایی سرمایه‌گذاران اطلاعاتی ندارد و همین امر باعث شده که میزان سرقت و هک در صرافی‌های غیرمتمرکز کم شود.

• همه توکن‌ها قابل‌معامله هستند

کاربران می‌توانند ارزهای رمزنگاری شده جدید و گمنام را که قبلا در جاهای دیگر مبادله آن‌ها دشوار بود، چه بر روی یک DEX یا یک DApp برنامه غیرمتمرکز با یکدیگر معامله کنند، صرافی‌های متمرکز تنها از یک سری پروژه و بیشتر آنها تنها از محبوب‌ترین رمزارزها پشتیبانی می‌کنند.

• کارمزد پایین

در صرافی‌های غیرمتمرکز میزان کارمزد دریافتی صرافی باتوجه ‌به میزان کاربرانی که در حال معامله هستند تغییر می‌کند، اما به‌مراتب پایین‌تر از میزان کارمزد در صرافی‌های متمرکز است.

معایب صرافی‌های DEX

در این بخش به چند مورد از معایب صرافی‌های نامتمرکز پرداخته‌ایم که عبارت است از:

• استفاده پیچیده برای کاربران

اگر در حوزه ارز دیجیتال دانش کافی نداشته باشید، ممکن است استفاده از صرافی DEX در ابتدا امری گیج‌کننده و دشوار به نظر برسد؛ بنابراین برای درک نحوه فعالیت و استفاده از این نوع صرافی، اغلب به راهنمایی و دستورالعمل‌های ارائه شده توسط یک کاربر حرفه‌ای نیاز خواهید داشت.

• محدودیت‌ در مبادله بین بلاک‌چین‌ها

یک صرافی غیرمتمرکز ارز دیجیتال امکان انجام معامله بین رمزارزهایی که بلاک‌چین متفاوت دارند را فراهم نمی‌کند. از آن جایی که بیشترین تعداد توکن در شبکه اتریوم صادر می‌شود، معروف‌ترین صرافی‌های غیرمتمرکز هم در این شبکه ساخته شده‌اند.

• سفارش‌ها محدود

در صرافی‌های DEX تنها امکان ثبت سفارش‌هایی از نوع حد (Limit) و بازار (Market) وجود دارد. این در حالی است که رقبای متمرکز امکانات بیشتری در این زمینه در اختیارتان قرار می‌دهند.

• سرعت انجام پایین

از آن جایی که معامله‌های صرافی‌های DEX در بلاک‌چین خودش انجام می‌شوند، فرایند پردازش آن‌ها بسیار طولانی‌ است؛ بنابراین صرافی‌های غیرمتمرکز نمی‌توانند حجم بالایی از معاملات را مدیریت کنند.

• نقدینگی محدود

حجم معاملات در صرافی‌های متمرکز همچنان از صرافی‌های غیرمتمرکز بیشتر است. در صرافی غیرمتمرکز نقدینگی محدود است. نقدینگی معیاری برای سهولت خریدوفروش دارایی‌ها با قیمت مناسب محسوب می‌شود و در بازاری که قدرت نقدینگی کم باشد، بسیار دشوار است که یک دارایی را با قیمت مناسب معامله کرد.

• نداشتن قابلیت بازیابی

هیچ نهادی برای نظارت بر فرایندهای یک صرافی غیرمتمرکز وجود ندارد و اگر شما کلید‌های خصوصی خود را گم کنید یا یک تراکنش اشتباه انجام دهید، هیچ تیم پشتیبانی وجود ندارد که به مشکل شما رسیدگی کند و تراکنش‌ها صرفا بر اساس قراردادهای هوشمند تنظیم و اجرا می‌شوند.

• لیست ‌شدن توکن‌های نامعتبر و پرریسک

زمانی که یک کاربر در لیست یک صرافی غیرمتمرکز جست‌وجو کند، بدون شک شاهد تعداد زیادی از توکن‌ها خواهد بود که حتی یک لوگو‌ی معتبر برای نمایش آن‌ها نیز ساخته نشده و افراد سودجو می‌توانند با تشویق آماتور‌های بازار به خرید توکن‌های ساختگی، کلاهبرداری‌های بزرگی را رقم بزنند که در این صورت قربانی‌های کلاهبرداری قادر به فروش توکن‌ها نخواهند بود.

مقایسه صرافی‌ غیرمتمرکز و متمرکز

صرافی‌های غیرمتمرکز برای انجام معاملات بدون واسطه به قراردادهای هوشمند وابسته هستند، در حالی ‌که صرافی‌های متمرکز توسط یک نهاد مرکزی مانند بانک مدیریت می‌شوند و با ارائه خدمات مالی به کاربران در سود آن‌ها شریک می‌شوند. این صرافی‌ها به‌عنوان یک نهاد نظارتی که وجوه کاربران را نگهداری می‌کنند، با ارائه کاربری آسان برای افراد تازه ‌وارد مناسب هستند.

انجام مبادلات در صرافی‌های متمرکز و غیرمتمرکز بستگی به کاربر دارد. صرافی‌های غیرمتمرکز با هدف رفع نگرانی‌های کاربران ارزهای دیجیتال درباره امنیت و تمرکززدایی و کنترل دارایی‌ها به دست خود کاربران ایجاد شدند. صرافی‌های غیرمتمرکز محبوبیت زیادی در بین کاربران دارند.

خلاصه مقاله صرافی غیرمتمرکز

با گسترش بازار سرمایه‌گذاری و تعداد زیاد کاربران و علاقه‌مندان در بازارهای رمزارزها، صرافی‌های غیرمتمرکز یکی از ایمن‌ترین و مهم‌ترین ابزارها هستند که مانند یک پل ارتباطی بین بازار و معامله‎‌گران عمل می‌کنند. امروزه صرافی‌ غیرمتمرکز معاملات را ایمن کرده و تا حدودی ریسک و نگرانی را برای کاربران کاهش داده است.