یکی از دلایل اصلی ترس بسیاری از افراد از شروع یک کسب و کار و یا سرمایه‌گذاری در بازار مالی، عدم آشنایی با روش‌های محاسبه نرخ بازگشت سرمایه خود است. نرخ بازگشت سرمایه، که به نام ROI شناخته می‌شود، یکی از مسائل حیاتی در بازار فعلی است. از این رو، ما در این مقاله قصد داریم توضیح دهیم که ROI چیست و چگونه می‌توان آن را محاسبه کرد.

زمانی که شما به درستی روش‌های محاسبه نرخ بازگشت سرمایه را فهمیده باشید، سرمایه‌گذاری در بازار برایتان راحت‌تر خواهد بود. این به شما کمک می‌کند تا در زمان خرید و فروش، نگرانی کمتری داشته باشید. بنابراین، اگر قصد دارید درباره روش‌های محاسبه ROI اطلاعات بیشتری کسب کنید، لطفاً تا انتهای این مقاله همراه ما باشید تا ما به زبانی ساده و روان، این مسأله را برای شما توضیح دهیم.

معنای دقیق ROI چیست؟

ROI در واقع مخفف عبارت “Return on Investment” است که به عنوان یکی از معیارهای اساسی برای ارزیابی عملکرد استفاده می‌شود. این معیار، یک نوع ابزار مالی است که به شما کمک می‌کند تا سود و ضرر ناشی از سرمایه‌گذاری را محاسبه کنید.

بنابراین، می‌توان گفت که محاسبه نرخ بازگشت سرمایه در ارزهای دیجیتال، اهمیت زیادی دارد. با استفاده از این ابزار، شما می‌توانید پتانسیل سود یا ضرر خود را ارزیابی کنید و در سریع‌ترین زمان ممکن، تصمیمات خرید و فروش را انجام دهید.

این روش محاسباتی نه تنها در بازار ارزهای دیجیتال، بلکه در زمینه‌های دیگری مانند سودآوری سهام، معاملات ملکی و… نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد. برای محاسبه ROI نیازی به کارهای پیچیده نیست؛ فقط با استفاده از یک فرمول بسیار ساده، می‌توانید نرخ بازگشت سرمایه خود را محاسبه کنید.

نحوه محاسبه نرخ بازگشت سرمایه

دو روش اصلی برای محاسبه نرخ بازگشت سرمایه وجود دارد که از طریق آن‌ها، می‌توانید سود یا ضرر خود را به دست بیاورید. در این بخش، به‌طور خلاصه به این دو روش اشاره می‌کنیم و توضیح می‌دهیم که چگونه می‌توانید نتایج را در بازار مالی تفسیر کنید. برای محاسبه ROI می‌توان از فرمول زیر استفاده کرد:

ROI = (سود خالص – هزینه سرمایه) / هزینه سرمایه * ۱۰۰

مثالی از محاسبه نرخ بازگشت سرمایه یا ROI

برای این که بتوانید درک کنید که منظور از ROI چیست و چگونه باید آن را محاسبه کرد، در اینجا مثالی در اختیار شما قرار می‌دهیم. در این مثال، فرض کنید که یک کتابفروشی به‌صورت اینترنتی راه‌اندازی کرده‌اید و از فروش هر کتاب، نزدیک به ۲۰ هزار تومان سود برای شما در نظر گرفته می‌شود.

از طرف دیگر، بعد از گذشت مدتی هزینه‌های چاپ کتاب و صحافی آن‌ها افزایش پیدا می‌کند و شما تعدادی از مشتریان خود را از دست می‌دهید. برای این که بتوانید به مشتریان بیشتری برسید، تقریبا یک میلیون تومان در شبکه‌های اجتماعی هزینه می‌کنید تا با تبلیغ خود در یک کمپین خاص، مشتریان خود را بیشتر کنید.

بعد از به اتمام رسیدن کمپین، میزان درآمد شما تقریباً ۱.۵ میلیون تومان خواهد بود. حالا باید با استفاده از فرمول‌هایی که بیش از این به شما معرفی کردیم، نرخ بازگشت سرمایه را محاسبه کنید. با توجه به این فرمول، نرخ بازگشت سرمایه شما ۰.۵ خواهد بود.

برای این که میزان نرخ بازگشت سرمایه خود را به‌ صورت درصدی به دست بیاورید، باید این رقم را در ۱۰۰ ضرب کنید. در این صورت، متوجه خواهید شد که میزان ROI برای این کمپین شما ۵۰ درصد بوده است.

به عبارت دیگر، به ازای هر ۲۰ هزار تومان فروش کتاب به هر مشتری و هر یک میلیون تومان برای تبلیغات، شما باید حتما ۵۰ مشتری جذب کرده باشید یا ۵۰ کتاب بفروشید. در غیر این صورت، متضرر خواهید شد. اکنون  هرچه تعداد مشتریان شما بیشتر باشد و کتاب‌های بیشتری بفروشید، میزان سود دریافتی شما افزایش پیدا خواهد کرد و برعکس.

نحوه تفسیر نرخ بازگشت سرمایه

پس از آنکه مفهوم ROI و روش‌های محاسبه آن را متوجه شدید، نوبت به تفسیر آن می‌رسد. حتی اگر موفق شده‌اید نرخ بازگشت سرمایه خود را به درستی محاسبه کنید، اما اگر نتوانید معنای آن را درک کنید، این محاسبات هیچ ارزشی نخواهد داشت. بنابراین، در ابتدا باید نحوه تفسیر این نرخ را یاد بگیرید.

نکته اول درباره تفسیر نرخ ROI این است که این عدد معمولاً به‌صورت درصدی نشان داده می‌شود. همچنین، باید سود خالص خود را در نظر بگیرید که ممکن است مثبت یا منفی باشد. در ادامه، تفاوت معنای مثبت یا منفی بودن این نرخ را برای شما توضیح خواهیم داد.

اگر نرخ بازگشت سرمایه مثبت باشد، به این معناست که مجموع بازگشت سود شما از هزینه‌ها بیشتر است و در نتیجه، سود قابل توجهی خواهید داشت. اما اگر این نرخ منفی باشد، دقیقاً برعکس است؛ به این معنا که شما ضرر دیده‌اید. یعنی هزینه‌هایی که صرف کرده‌اید، از کل سود شما بیشتر است.

به طور کلی، برای محاسبه نرخ بازگشت سرمایه، شما باید تمام هزینه‌ها را در نظر بگیرید و میزان سود خود را به دست آورید. در نظر گرفتن این نرخ می‌تواند تأثیر بسزایی بر تصمیمات سرمایه‌گذاری شما داشته باشد.

کاربردهای نرخ بازگشت سرمایه

به نظر شما چه مواقعی از نرخ بازگشت سرمایه استفاده می‌شود و در چه موقعیت‌هایی باید آن را محاسبه کنیم؟ به احتمال خیلی زیاد باتوجه به اطلاعاتی که پیش از این در اختیار شما قرار دادیم، باید متوجه شده باشید که دلیل استفاده از نرخ بازگشت سرمایه چیست؟

یکی از مهمترین کاربردهای استفاده از این نرخ، این است که شما بدانید در سرمایه‌گذاری که به‌تازگی انجام داده‌اید، چه میزان سود یا ضرر داشته‌اید و به طور کلی، این سرمایه‌گذاری چه خروجی برای شما داشته است.

زمانی که نرخ بازگشت سرمایه خود را محاسبه می‌کنید، متوجه می‌شوید که چقدر سود داشته‌اید و در نتیجه، این موضوع می‌تواند برای سرمایه‌گذاری‌های آینده هم کمک خیلی زیادی به شما کند تا بتوانید تصمیم درست را بگیرید.

یکی دیگر از کاربردهای مهم محاسبه نرخ بازگشت سرمایه، این است که شما بخواهید محصول جدیدی را وارد بازار کنید یا خیر. این موضوع برای تولید کنندگان یا تاجران اهمیت بسیار زیادی دارد.

تنها کافی است با محاسبه این نرخ، بدانید  که آیا سود خوبی داشته‌اید یا نه و در نتیجه، تصمیم بگیرید که باید دوباره محصول جدید را وارد بازار کنید یا نه. همین مسئله موجب شده که بسیاری از تاجران و تولیدکنندگان به دنبال محاسبه تقریبی نرخ بازگشت سرمایه باشند.

عوامل موثر بر ROI

بازگشت سرمایه (ROI) معیاری برای سنجش سودآوری یک سرمایه‌گذاری است. این معیار نشان می‌دهد که به ازای هر واحد پول سرمایه‌گذاری شده، چه مقدار سود حاصل شده است. ROI به صورت درصد بیان می‌شود و هرچه این درصد بیشتر باشد، نشان‌دهنده سودآوری بیشتر سرمایه‌گذاری است. عوامل متعددی می‌توانند بر ROI تاثیرگذار باشند. برخی از مهم‌ترین این عوامل عبارتند از:

تاثیر نوع سرمایه‌گذاری بر ROI

نوع سرمایه‌گذاری می‌تواند تاثیر قابل‌توجهی بر ROI داشته باشد. به عنوان مثال، سرمایه‌گذاری در سهام پرریسک‌تر از سرمایه‌گذاری در اوراق قرضه است، اما می‌تواند سودآوری بیشتری نیز داشته باشد.

تاثیر افق زمانی بر ROI

افق زمانی سرمایه‌گذاری نیز بر ROI تاثیرگذار است. به طور کلی، سرمایه‌گذاری‌های بلندمدت سودآوری بیشتری نسبت به سرمایه‌گذاری‌های کوتاه‌مدت دارند.

تاثیر شرایط اقتصادی و هزینه‌ها بر ROI

شرایط اقتصادی می‌تواند بر ROI تاثیرگذار باشد. به عنوان مثال، در دوره‌های رکود اقتصادی، سودآوری سرمایه‌گذاری‌ها به طور کلی کاهش می‌یابد. هزینه‌های مرتبط با سرمایه‌گذاری، مانند کارمزدها و مالیات، می‌توانند ROI را کاهش دهند. در نظر داشته باشید هر سرمایه‌گذاری با درجه‌ای از ریسک همراه است و ریسک بالاتر می‌تواند منجر به سودآوری بیشتر یا ضرر بیشتر شود.

عوامل دیگری که می‌توانند بر ROI تاثیرگذار باشند:

• رقابت
• نوسانات بازار
• تغییرات در قوانین و مقررات

با توجه به عواملی که بر ROI تاثیرگذار هستند، می‌توان با انجام اقداماتی، این معیار را افزایش داد. برخی از این اقدامات عبارتند از:

انتخاب سرمایه‌گذاری‌های مناسب با توجه به ریسک‌پذیری و افق زمانی سرمایه‌گذار
کاهش هزینه‌های مرتبط با سرمایه‌گذاری
افزایش دانش و مهارت سرمایه‌گذاری
تنوع‌بخشی به سبد سرمایه‌گذاری

مثال:

فرض کنید شما ۱۰ میلیون تومان در یک سهم سرمایه‌گذاری می‌کنید. پس از یک سال، ارزش این سهم به ۱۲ میلیون تومان افزایش می‌یابد. در این مدت، شما ۱ میلیون تومان سود نقدی نیز از این سهم دریافت می‌کنید. هزینه‌های مرتبط با این سرمایه‌گذاری ۵۰۰ هزار تومان است.

ROI این سرمایه‌گذاری به شرح زیر محاسبه می‌شود:

ROI = (2,500,000 – 500,000) / 10,000,000 * 100 = 20%

مزایا و معایب نرخ بازگشت سرمایه

ممکن است تاکنون متوجه شده باشید که محاسبه نرخ بازگشت سرمایه تا چه حد می‌تواند به سود شما باشد. بااین‌حال، باید گفت که این مسئله مزایا و معایب مربوط به خود را دارد. پس اگر می‌خواهید بدانید که مزایا و معایب ROI چیست و چه اطلاعات دیگری باید درباره آن داشته باشیم، تا پایان این بخش را مطالعه فرمایید.

 مزایای محاسبه ROI

محاسبه ROI یا نرخ بازگشت سرمایه کمک بسیار زیادی به سرمایه‌گذاران و تولیدکنندگان می‌کند. در ادامه، برخی از مهم‌ترین مزایای استفاده از این روش در سرمایه‌گذاری را نام می‌بریم تا  باتوجه ‌به آن متوجه شوید که با استفاده از این نرخ، به چه پتانسیل‌هایی می‌توانید برسید.

• بررسی میزان کیفیت و خروجی و سود حاصل از یک سرمایه‌گذاری خاص
• سنجش پتانسیل و ظرفیت‌های بازاریابی برای امکان بازگشت سرمایه در سرمایه‌گذاری‌های کوتاه مدت یا بلند مدت
• تعیین نحوه عملکرد تیم بازاریابی برای بررسی هزینه‌ها و تصمیم‌گیری بهتر درباره آن
• انتخاب بهترین برنامه‌های بازاریابی برای کسب سود بیشتر
• تصمیم‌گیری برای ارائه محصولات جدید سودآور برای ارتقای کسب و کار

معایب محاسبه ROI

اگرچه محاسبه نرخ بازگشت سرمایه می‌تواند مزایای خیلی زیادی داشته باشد، اما باید حتما به شکل درست انجام شود و اگر شما خودتان هم نمی‌توانید این کار را انجام دهید، باید از افراد متخصص کمک بگیرید. زیرا اگر تخصص کافی در این زمینه نداشته باشید، ممکن است مشکلات زیادی در روند سرمایه‌گذاری شما پیش بیاید.

در این قسمت، برخی از معایب محاسبه نرخ بازگشت سرمایه یا ROI در سرمایه‌گذاری را نام می‌بریم. البته باز هم تاکید می‌کنیم که تمام این مشکلات زمانی به وجود می‌آیند که افراد غیرحرفه‌ای این کارها را انجام دهند.

• گمراهی مدیران سرمایه‌گذاری به‌خاطر بروز اشتباه محاسباتی در ROI
• عدم امکان تشخیص درست منابع برای تبدیل کاربران معمولی به مشتریان بالقوه
• عدم امکان سنجش سود حاصل از کمپین‌ها و مشتری‌ها
• عدم امکان تعیین میزان اثرگذاری برخی روش‌های تبلیغاتی خاص

خلاصه مقاله ROI

در این مطلب اطلاعات کاملی درباره نرخ بازگشت سرمایه و نحوه محاسبه ROI در اختیار شما قرار دادیم. همان طور که متوجه شدید، محاسبه نرخ بازگشت سرمایه تاثیر بسیار زیادی در سرمایه‌گذاری‌های مختلف دارد و می‌تواند کمک زیادی به شما کند تا بتوانید کسب‌وکاری پرسود داشته باشید.

اگر تاکنون متوجه شده‌اید که منظور از ROI چیست و چرا از آن استفاده می‌شود، پیشنهاد می‌کنیم که حتما فرمول آن را در کسب‌وکار خود پیاده کنید. اگر هر سوال دیگری هم درباره نحوه محاسبه نرخ بازگشت سرمایه دارید، می‌توانید در قسمت نظرات از ما سوال کنید.